Ethiopia Volcano –आफ्रिका खंडातील इथिओपिया देश. येथे हायली गुब्बी या ज्वालामुखीचा 23 नोव्हेंबर 2025 रोजी झालेला जोरदार उद्रेक हा जगभर चर्चेचा विषय ठरला आहे. हा ज्वालामुखी जवळपास 12,000 वर्षानंतर सक्रिय झालेल्या या ज्वालामुखीतून तब्बल 14 किलोमीटर उंचीपर्यंत राख, धुळकणं आणि सल्फर डायऑक्साईड (SO2) हवेत गेलेत. इथिओपियामध्ये झालेला हा ज्वालामुखी उद्रेक Afar region नावाच्या ईशान्येकडील प्रदेशात झालेला किंवा Danakil Plain म्हणून प्रसिद्ध आहे. Hayli Gubbi याच Afar प्रदेशात आहे. आणि तो Erta Ale पर्वतरांगेचा एक भाग मानला जातो.
का हा भाग ज्वालामुखींसाठी सक्रिय आहे?
Afar Region हा जगातील सर्वात सक्रिय ज्वालामुखी पट्ट्यांपैकी एक आहे. येथे African, Arabian आणि Somali प्लेट्स एकमेकांपासून दूर सरकत असल्यामुळे दरार (Rift) तयार होते. या दरारांमधून मॅग्मा बाहेर येतो, ज्यामुळे Hayli Gubbi सारखे अनेक सक्रिय ज्वालामुखी सतत उद्रेक करतात.
भारतात राख कशी आली ?
- हायली गुब्बी ज्वालामुखीच्या उद्रेकानंतर, राख आणि सल्फर डायऑक्साईड (SO2) 14 किलोमीटर उंची पर्यंत वातावरणात गेला.
- या राखेने सुरुवात केली लाल समुद्र. यानंतर यमन व ओमान पार केलं. नंतर वाऱ्याची दिशा बदलली. आणि हि राख अरबी समुद्राकडे जायला लागली.
- अरबी समुद्र ओलांडत गुजरात (jamnagar) मध्ये प्रवेश केला. त्यानंतर पूर्वोत्तर दिशेने सरकली. आणि राजस्थान, पश्चिम महाराष्ट्र, दिल्ली, हरियाणा आणि पंजाब या प्रदेशात पसरली
- हवामान तज्ज्ञांच्या निरीक्षणानुसार, हि राख अंदाजे 4,600 km इतका प्रवास होता. ज्यामध्ये गती सुमारे 100-120 किलोमीटर/ तास होती.
फ्लाईट्सवरील परिणाम (Flight Disruption) –
- भारतात राख पोहोचल्यानंतर याचा पहिला फटका विमानसेवेला बसला. राखेतील सूक्ष्म कण इंजिनात शिरल्यास इंजिन बंद होण्याची किंवा नुकसान होण्याची शक्यता असते.
- त्यामुळे DGCA आणि विमान कंपन्यांनी तात्काळ अनेक उड्डाणे रद्द किंवा विलंबित करण्याच्या निर्णय घेण्यात आला .
- Air India, IndiGo, Akasa Air, GoAir अशा प्रमुख भारतीय विमान कंपन्यांनी सुरक्षिततेसाठी उड्डाणे रद्द केली किंवा मार्ग बदलला.
आरोग्यावर संभाव्य परिणाम :
- आरोग्य तज्ज्ञांचे म्हणणे आहे की, सामान्य लोकांसाठी तात्काळ धोका फारसा नाही, परंतु संवेदनशील लोकांनी अतिरिक्त काळजी घेणे गरजेचे आहे.
- राखेचा ढग मुख्यतः उच्च वायुमंडळात होता, त्यामुळे जमिनीवर प्रदूषणाचा मोठा धोका नाही. घरात राहणाऱ्या सामान्य नागरिकांसाठी सध्या आरोग्य किंवा हवामानावर तात्काळ धोका कमी आहे.
ही माहिती कशी वाटली ते आम्हाला नक्की कळवा!
हे ही वाचा :राष्ट्रीय कुटुंब लाभ योजना: आर्थिक सहाय्य मिळवण्याची सोपी प्रक्रिया
