खरीप हंगामासाठी भाजीपाला लागवड

खरीप हंगामासाठी भाजीपाला लागवड

खरीप हंगामात जमिनीत पाणी साठत असतं, त्यामुळे भाजीपाला करणाऱ्या शेतकऱ्यांना कमी कालावधीत चांगले उत्पन्न मिळण्याची संधी उघडते. टोमॅटो, वांगी, मिरची, मेथी, कोथिंबीर यांसारख्या भाज्या लवकर येतात आणि स्थानिक तसेच शहरातील बाजारपेठेत त्यांचे भाव स्थिर राहतात. यामुळे शेतकरी कुटुंबाला नियमित उत्पन्न मिळतं आणि आर्थिक स्थैर्य वाढतं.

         तथापि पावसाळा कमी-अधिक प्रमाणात बारीकसारीक बदल दाखवतो; काही वेळा अतिवृष्टी, कधीकधी अनियमित पाऊस असतो. त्यामुळे जमिनीची तयारी, योग्य बीजप्रक्रिया, पीक संरक्षणाची तयारी आणि सिंचन व्यवस्था यावर भर देणे आवश्यक आहे.

मुख्य भाजीपाला पिके

भाजीपालायोग्य हंगामप्रमुख वाणउत्पादन कालावधीथोडक्यात टिप्स
टोमॅटोखणिवंत (ऑक्ट–फेब्रू) / खरीप (जून–सप्टें.)अंबर, आभा, अर्जुन60–90 दिवसरोपवाटिका करुन लागवड; विक्रमी खत तसेच निट सिंचन
वांगी (ब्रिन्ज़ल)खरीप (जून–जुलै) / शिमाळ (ऑक्ट–नव्हे)मखमली, स्मृति, मानिक90–100 दिवसबुरशीजन्य रोग टाळण्यासाठी हवाबांधणी
मिरची (चिली)खरीप / शिमाळझी–27, अरुणा, अम्बरनदी90–120 दिवसफूलाव्यानंतर नत्रधान खत झारीने
भेंडी (ओकरा)खरीप / खणिवंतपर्वती–1, अर्का अनुपमा, PKM–160–70 दिवससात–आठ दिवसांत थिबक सिंचन; सतत कापणी
काकडी (कुकुंबर)खरीपअर्का सुधर्शन, टी–950–60 दिवसजाळी ताठणी लावून वाढीस मदत; गोळा न पोटुन्या
फुलकोबी (कोलिफ्लॉवर)शिमाळपुणे पांढरी, अर्का फुल70–90 दिवसफुलगारोळीवर सावली; थोडक्यात बॅगेस फोलिओ
मेथीखरीप / शिमाळपुणे मेथी, गुजरात मेथी30–35 दिवससतत थोडक्यात पाणी; ऊंची फुलांसाठी मल फुटवा
कोथिंबीरखरीप / शिमाळलोकल, जाफा30–45 दिवसहलके खत व सात–आठ दिवसात सिंचन
पालकखरीप / शिमाळपूसा भाजीपाल्या, अर्जुन पालक30–45 दिवसथंड हवामान; चारा न खाणाऱ्या पिकांना योग्य सनद
शिम्बा (बीन्स)खरीपतूरडाणा–अरुण, पछे बीन्स50–60 दिवसआंतरपीक म्हणून सोयाबीन सोबत घेता येते

वाणाची निवड करताना आपल्या भागातील मातीचा pH, नमी परिचालन क्षमता व स्थानिक हवामान लक्षात घेणे अत्यंत आवश्यक आहे. तसेच, मार्केटमध्ये मागणी असलेल्या आकारमानाचे व स्वादाचे भाजीपाला वाण निवडा, जेणेकरून विक्रीदर वाढवता येईल. हायब्रिड बियाण्यांची किंमत पारंपारिक वाणांपेक्षा थोड़ी जास्त असते.

          हायब्रिड भाजीपाल्यांच्या वाणांचा वापर केल्याने एकरावर पारंपारिक वाणांच्या तुलनेत साधारण २०–३०% अधिक उत्पादन मिळते, कारण हे वाण सातत्याने सतत कापणी (continuous harvesting) करण्यास अनुकूल असतात.

Comments

No comments yet. Why don’t you start the discussion?

    Leave a Reply

    Your email address will not be published. Required fields are marked *