मराठवाड्याला निसर्गाचा तडाखा : शेतीसह वीज यंत्रणाही कोलमडली
९ आणि १० जून २०२५ — हे दोन दिवस मराठवाड्यातील शेतकऱ्यांसाठी अत्यंत भीषण ठरले. लातूर, नांदेड, हिंगोली आणि परभणी जिल्ह्यांत वादळी वाऱ्यासह झालेल्या मुसळधार पावसाने अक्षरशः कहर केला. पिके, फळबागा, वीज व्यवस्था — सगळं काही या पावसाने उध्वस्त करून टाकलं. विशेषतः केळी व पपईच्या बागा जमिनदोस्त झाल्याने शेतकऱ्यांचे कोट्यवधी रुपयांचे नुकसान झाले आहे.
हिंगोली व परभणी जिल्ह्यात फळबागांचे मोठे नुकसान
हिंगोली जिल्ह्यातील कळमनुरी तालुक्यातील सुकळीवीर गावातील शेतकऱ्यांनी केळीच्या बागांमध्ये प्रचंड मेहनत घेतली होती. मात्र, एका रात्रीच्या वादळी वाऱ्याने या संपूर्ण बागा आडव्या पडल्या. पपईची झाडेदेखील वाऱ्याच्या तडाख्याने उन्मळून पडली आहेत. केवळ कळमनुरी नव्हे, तर औंढा नागनाथ, सेनगाव, व हिंगोली तालुक्यांतही उभ्या पिकांचं मोठं नुकसान झालं आहे.
परभणी जिल्ह्यातील काही भागांत तर झाडं मुळासकट उखडून गेली. अनेक शेतकऱ्यांचे वर्षभराचे नियोजन आणि मेहनत एका रात्रीच्या तडाख्यात वाया गेली. अशा अचानक आलेल्या आपत्तीमुळे शेतकऱ्यांमध्ये हताशा आणि चिंता पसरली आहे.
वीज खांब पडले, उपकेंद्रे बंद : वीज पुरवठ्यावर मोठा परिणाम
केवळ शेतीच नव्हे, तर वीज वितरण व्यवस्था देखील या वादळाने विस्कळीत केली. महावितरणच्या नोंदीनुसार, नांदेड परिमंडळातील नांदेड, हिंगोली आणि परभणी जिल्ह्यांमध्ये तब्बल ४०१ वीजखांब पडले किंवा वाकले गेले. परिणामी १७ उपकेंद्रांचा संपर्क तुटला आणि अनेक गावांचा वीजपुरवठा तासन्तास खंडित राहिला.
तांत्रिक कर्मचाऱ्यांनी युद्धपातळीवर काम सुरू केलं असलं तरी काही भागांत अद्यापही विजेचा पूर्ण पुरवठा पूर्ववत झालेला नाही. महावितरणला विजेच्या खांब, केबल्स व इतर साहित्यात लाखो रुपयांचे नुकसान सहन करावे लागत आहे.
शेतीचक्र विस्कळीत, शेतकऱ्यांची नुकसान भरपाईची मागणी
सध्या अनेक भागांत खरीप हंगामाची पेरणीपूर्व तयारी सुरू होती. मात्र, या अनपेक्षित पावसामुळे शेतीचक्रच थांबले आहे. वाऱ्याचा जोर एवढा होता की फक्त फळबागाच नव्हे तर कडधान्ये, भाजीपाला व उन्हाळी पिकांनाही मोठा फटका बसला आहे.
शेतकरी संघटनांकडून तात्काळ नुकसानग्रस्त भागांची पाहणी, पंचनामे आणि सरसकट नुकसान भरपाई जाहीर करण्याची मागणी केली जात आहे. शासनाने या संकटाची गंभीर दखल घ्यावी, अशी शेतकऱ्यांची अपेक्षा आहे.
निसर्गाच्या बदलत्या रूपाला शेतकरी किती काळ झेलणार?
गेल्या काही वर्षांत हवामानात होत असलेले अचानक बदल, वादळे, अवकाळी पाऊस यामुळे शेतकरी सातत्याने अडचणीत सापडत आहेत. केळी-पपईसारख्या नगदी फळबागा उभारण्यासाठी मोठा खर्च आणि मेहनत लागतो, पण असुरक्षित हवामानामुळे हा सगळा व्यवहार जोखमीचा ठरत आहे.
या पार्श्वभूमीवर शेतीसाठी हवामान सल्ला सेवा, पीक विमा योजनांची अंमलबजावणी आणि तातडीचा प्रतिसाद देणाऱ्या यंत्रणांची गरज अधिक तीव्रतेने जाणवते.
वादळी पाऊस, निसर्गाची कोपेशी रूपं, आणि प्रशासनाची तत्परता यांची ही लढाई अजूनही सुरू आहे. परंतु, या संकटातून मार्ग काढण्यासाठी शेतकरी, शासन आणि संपूर्ण कृषी व्यवस्थेने एकत्र काम करण्याची हीच वेळ आहे. शेतकऱ्यांच्या पाठीशी शासनाने उभं राहणं अत्यावश्यक आहे — कारण शेती वाचली तरच देशाची समृद्धी टिकेल