२७ मे रोजी अहिल्यानगर तालुक्यात झालेल्या मुसळधार पावसाने प्रचंड हाहाकार माजवला. अनेक कुटुंबांवर मोठे संकट कोसळले. या नैसर्गिक आपत्तीत सुमारे २५० जनावरे पुराच्या पाण्यात वाहून गेली, अशी प्राथमिक माहिती समोर आली आहे.
ही जनावरे म्हणजे शेतकऱ्यांच्या उपजीविकेचा कणा – काहींसाठी ती गाई-वेडी, तर काहींसाठी बैलजोडी होती. या घटनेमुळे शेतकऱ्यांचे आर्थिक नुकसान कोट्यवधींच्या घरात पोहोचले आहे. अनेक घरांतील गोठ्यांमध्ये पाणी शिरल्यामुळे जनावरे अडकून राहिली आणि वेळेवर बाहेर काढता न आल्याने त्यांचा मृत्यू झाला.
केवळ जनावरांचेच नव्हे, तर शेतपिके, घरांची भिंती, गोदामातील धान्य आणि शेती अवजारेही या पुरामुळे मोठ्या प्रमाणावर नष्ट झाली आहेत. ग्रामस्थांनी वेळेत बचावासाठी प्रयत्न केले, पण पावसाचा वेग व पुराचा जोर इतका प्रचंड होता की कोणतीही मदत पुरेशी ठरली नाही.
२७ मे २०२५ रोजी अहिल्यानगर तालुक्यातील खडकी, सारोळा कासार, वाळकी, अकोळनेर व आसपासच्या सुमारे १५ गावांमध्ये निसर्गाने भयानक रूप धारण केले. दिवसभरात पडलेल्या मुसळधार पावसामुळे वालुंबा नदीला पूर आला आणि त्या पुरात शेकडो जनावरे, मेंढ्या-शेळ्या, कोंबड्या आणि गोठे वाहून गेले. काही घरांचे तर अक्षरशः अस्तित्वच उरले नाही.
२६६ जनावरे, १२०० पेक्षा अधिक कोंबड्या वाहून गेल्या!
तालुका प्रशासनाने दिलेल्या माहितीनुसार, ५५ मोठी दुधाळ जनावरे, २०५ लहान जनावरे, ५ बैल, १ वासरू, ११७० कोंबड्या, सुमारे १२०० शेळ्या-मेंढ्या आणि ४२ गोठे या पुराच्या पाण्यात पूर्णतः नष्ट झाले. या घटनेत १९२ कच्ची घरे देखील पडली आहेत.
मानवी हानीही मोठी – दोन जणांचा दुर्दैवी मृत्यू
या प्रलयंकारी पावसात दोन नागरिकांचा मृत्यू झाला, तर १० लोकांना लष्कर, पोलिस आणि स्थानिक नागरिकांनी वाचवले. पुराच्या वेळी गोठ्यांमध्ये अडकलेली जनावरे बाहेर काढण्यासाठी ग्रामस्थांनी आटोकाट प्रयत्न केले, मात्र वेगाने आलेल्या पुरामुळे अनेक जनावरे वाचवता आली नाहीत.
शासनाची तत्काळ मदत — ४८ लाखांहून अधिक भरपाई
या प्रचंड नुकसानीवर शासनाने त्वरीत मदतीचा हात पुढे करत विविध प्रकारच्या नुकसानीसाठी ४० लाख ७३ हजार ५०९ रुपये, तर मृत व्यक्तींच्या कुटुंबीयांना प्रत्येकी ४ लाखांची भरपाई देण्यात आली आहे.
भरपाईचे दर पुढीलप्रमाणे जाहीर करण्यात आले आहेत:
- दुधाळ जनावर – ₹३७,000
- शेळी-मेंढी – ₹४,000
- बैल – ₹३२,000
- वासरू – ₹२०,000
- कोंबडी – ₹१००
- घर – ₹३,000
- गोठा – वास्तविक नुकसानीनुसार
इतिहासातील सर्वात मोठी आपत्ती – ज्येष्ठ शेतकऱ्यांची प्रतिक्रिया
गावातील ज्येष्ठ शेतकरी म्हणतात की, त्यांच्या आयुष्यात इतका भयंकर पाऊस आणि नुकसान कधीच पाहिलं नव्हतं. शेतकऱ्यांचे पीक, जनावरे, घरं आणि साधनं पूर्णपणे उद्ध्वस्त झाल्यानं त्यांच्या जगण्याचा आधारच हरवला आहे.
पंचनामे सुरू, पुन्हा उभं राहण्याचा संघर्ष
सध्या प्रशासनाकडून पंचनामे सुरू असून अधिकाधिक शेतकऱ्यांना मदत मिळावी यासाठी प्रयत्न सुरू आहेत. तरीही शेती आणि पशुपालनावर अवलंबून असलेल्या गावकऱ्यांना या आघातातून सावरायला मोठा कालावधी लागणार आहे.
अहिल्यानगरातील शेतकऱ्यांनी आपत्तीमधून पुन्हा नव्याने उभं राहण्यासाठी शासनासोबत समाजाचा पाठिंबा ही अत्यंत आवश्यक आहे. अशा आपत्तींसाठी तातडीच्या मदतीसोबतच दीर्घकालीन संरक्षक उपाययोजना हेदेखील काळाची गरज आहे.